Í þessum þætti af Íslenska Draumnum er viðmælandinn er Hjálmar Gíslason, einn reyndasti og áhrifamesti frumkvöðul landsins. Hjálmar hefur um árabil verið í fremstu röð í íslensku nýsköpunarumhverfi og á að baki fjölda stofnana, sölu og sameininga fyrirtækja og ekki síður einstaka innsýn í hvernig hugmynd verður að alvöru vöru. Í dag stýrir hann fyrirtækinu GRID sem vinnur að næstu þróun á töflureiknum – en saga Hjálmars byrjar miklu fyrr.
Fyrsti leikurinn og fyrstu 500 krónurnar
Hjálmar fæddist inn í forritunarumhverfi – faðir hans var forritari á tíma þegar það var afar óvenjulegt. Hann lærði snemma að forrita og seldi sinn fyrsta tölvuleik aðeins 14 ára gamall fyrir 500 krónur. „Maður á Hólmavík sendi mér umslag með peningum og ég sendi leikinn til baka,“ rifjar Hjálmar upp – og lýsir þeirri staðfestingu sem hann fékk á að hugmyndin hans væri eitthvað sem fólk væri tilbúið að borga fyrir.
Lon & Don – og fyrsta stóra dreifingin
Í menntaskóla stofnaði hann með vinum sínum tölvuleikjafyrirtækið Lon & Don þar sem þeir gerðu íslenskar útgáfur af vinsælum orðaleikjum og fræðsluleikjum. Tveir samningar færðu þá inn á kortið: Námsgagnastofnun dreifði leikjunum í skóla og BT tölvur létu þá fylgja með tölvum. Leikirnir urðu þeir næst mest seldu á Íslandi 1997 – á eftir Football Manager.
Fyrirtækið sameinaðist svo Gagarín árið 1999 þar sem Hjálmar starfaði áfram sem verkefnastjóri og leiddi R&D verkefni.
Maskína – fyrsta skrefið út í alþjóðlega viðskiptahugmynd
Eftir að hafa selt sinn hlut í Gagarín stofnaði Hjálmar fyrirtækið Maskína árið 2000. Það þróaði alþjóðleg öpp á sviði farsímatækni og náði góðri fjármögnun. Hjálmar starfaði sem CTO og seinna yfir hugbúnaðararkitektúr.
Hann lærði á þessum tíma mikilvæga lexíu: Tækni ein og sér er ekki vara – vara verður til þegar viðskiptavinurinn, markaðurinn, nafnið og notkunin eru skilgreind. Þessi skilningur varð honum síðar mjög dýrmætur.
Spurl.net – verkefnið sem fór „viral“
Þegar Hjálmar hætti hjá Maskínu vissi hann ekki strax hvað hann ætlaði að gera. Í leit að nýrri hugmynd þróaði hann á sjö dögum vefinn Spurl.net – samfélagsmiðil sem leyfði fólki að deila áhugaverðum hlekkjum. Það sem byrjaði sem einföld hugmynd fyrir vini hans fór „viral“ – og fékk yfir 100.000 notendur á aðeins 4 vikum.
Á stuttum tíma vöxtu notendur í 800.000 og notendahópurinn deildi öllu frá memes til alvarlegra greina. Hann reyndi að finna viðskiptamódel en ákvað í staðinn að þróa betri leitarvél og gagnaframsetningu. Síminn keypti svo leitarvélahluta Spurl og Hjálmar gekk til liðs við fyrirtækið.
Að vinna fyrir stórfyrirtæki
Starfið hjá Símanum var í fyrsta skipti sem Hjálmar vann fyrir aðra en sjálfan sig. Þar kynntist hann því hversu hægferðug og flókin stórfyrirtæki geta verið – en líka hversu dýrmætt það getur verið að hafa mikið af fjármagni og aðgengi að viðskiptavinum.
DataMarket – markaðstorg fyrir gögn
Árið 2008 stofnaði hann DataMarket, sem átti að gera gögn aðgengilegri og skiljanlegri. Upphaflega þróað með opinberum íslenskum gögnum en eftir hrun varð gríðarleg eftirspurn eftir innsæi í gögn – sem ýtti verulega undir vöxt fyrirtækisins.
Þeir fóru fljótlega að bæta við erlendum gögnum, Hjálmar flutti til Boston og fyrirtækið þróaðist í þá átt að selja hugbúnaðinn sem „innanhús“ lausn fyrir gögn – sem vakti athygli stórra fyrirtækja. Qlik keypti DataMarket eftir 9 mánaða ferli og Hjálmar fór inn sem yfirmaður gagnaafurða í alþjóðlegu teymi Qlik.
GRID – framtíð töflureikna
Árið 2018 stofnaði Hjálmar svo GRID – fyrirtæki sem miðar að því að umbylta töflureikna með öflugri framsetningu, deilingu og sjálfvirkni. Í dag er hann framkvæmdastjóri og leiðir öflugt teymi sem vinnur að því að leysa eitt útbreiddasta vandamál heims: hvernig fólk vinnur með gögn.
Hugmyndir, framkvæmd og endurtekning
Í þættinum ræða þeir hvernig Hjálmar fær hugmyndir, hvernig hann metur hvort þær séu framkvæmanlegar og hvernig hann heldur áfram – oftast ekki í gegnum fjárhagslega græðgi heldur löngunina til að sjá eitthvað verða að veruleika. Hann hefur reynt, mistekist, endurskapað og selt – og lærir alltaf eitthvað nýtt.
Hjálmar talar um að frumkvöðlastarf sé marþraut þar sem maður þarf stöðugt að skipta um hlutverk, verða sér óþarfur í einu og taka við næsta – og endurtaka það aftur og aftur.
Þátturinn með Hjálmari er ekki aðeins saga frumkvöðuls heldur námskeið í nýsköpun, hugmyndavinnu, tækniskilningi og viðskiptaþróun. Fyrir þá sem hafa áhuga á sprotum, hugbúnaði, fjármögnun, að selja eða stofna fyrirtæki – eða vilja einfaldlega heyra hvernig hugmyndir verða að veruleika – þá er þetta skylduhlustun.